Kunnen we het nog?

BNSP Salon:
Plannen en ontwerpen aan de lange termijn
Casus #1: Nota Ruimte

Organisatie: (Jong) BNSP, TU Delft, afdeling Urbanisme.

 Nederland heeft een traditie van ruimtelijk vooruitkijken. Men kijkt – soms wat al te nostalgisch – met trots terug op de Tweede Nota, Nederland Nu als Ontwerp en de Rijksplanologische Dienst. De afgelopen twintig jaar zijn we deze traditie wat uit het oog verloren, de aandacht verschoof naar de markt en lokale afwegingen. Gebiedsontwikkeling werd aantrekkelijker dan ruimtelijke ordening.

Maar het tij keert: de ruimte is schaars en de uitdagingen voor de lange termijn zijn immens. Variërend van een veranderend klimaat- en energiesysteem tot een demografische transitie. Dat roept de vraag op: kunnen we het nog? Kunnen we nog methodisch robuust ver vooruitkijken? En kunnen we dat doen zonder volledig op te stijgen naar de toekomst? Kunnen planologie en stedenbouw elkaar hierin weer vinden, vanuit de overtuiging dat een goed verhaal en een sterk ontwerp elkaar versterken? Vanuit de diagnose dat ruimtelijke visualisaties ook gecompleteerd moeten worden met institutionele verbeelding en uitvoering?

De BNSP organiseert een serie van bijeenkomsten over dit onderwerp. De aftrap is op 12 december in samenwerking met de Afdeling Urbanisme van de TU Delft en JongBNSP. De casus? Het meest besproken ruimtelijke document in jaren: de ontwerp-Nota Ruimte.

Locatie: TU Delft
Berlagezaal 1, Faculty of Architecture and the Built Environment

Programma

11:00 uur Lezing Errik Buursink (VRO) + vragen: Een kijkje in de keuken van de totstandkoming van de ontwerp-Nota Ruimte.
Introductie door Peter Pelzer (hoogleraar Planologie, TU Delft), moderatie door Tess Broekmans (hoogleraar Urban Design en partner Urhahn Urban Design).

11:45 uur Lunch

12:30 uur Nota Ruimte: kritische vrienden en toekomstige generaties. Moderatie door Tess Broekmans

13:00 uur Presentatie zienswijze JongBNSP: Wat vindt de aankomende generatie? Kunnen ze het eigenlijk wel?

14:00 uur Einde

Deze salon maakt onderdeel uit van de Big Question Week, georganiseerd door de sectie Ruimtelijke Planning en Strategie van de TU Delft. Met als finale de intreerede van Prof. Dr. Peter Pelzer.

Digitale sessie 'Gebiedsontwikkeling in STOP/TPOD' voor adviesbureaus

Per 1 januari 2026 stopt TAM-IMRO. Dit betekent dat gemeenten geen gebruik meer kunnen maken van TAM-omgevingsplannen en -voorbereidingsbesluiten.

Hoe kunnen initiatieven en gebiedsontwikkeling gefaciliteerd worden in het omgevingsplan in STOP/TPOD, juist bij veel gemeenten het omgevingsplan nog in opbouw is? VNG bracht hiervoor gezamenlijk met gemeenten en de stelselpartners (Geonovum, IPLO en het ministerie van VRO) een aantal mogelijkheden in beeld. Deze zijn beschreven en toegelicht in een handreiking en webinars.

Graag willen we vanuit BNSP/Kennislab en VNG de beschreven denklijnen toelichten aan stedenbouwkundig adviesbureaus, met ruimte voor gesprek over de voor- en nadelen. Daarbij zal ook de samenwerking tussen gemeente en adviesbureau aan bod komen.

De sessie bestaat uit een presentatie van een uur, gevolgd door een half uur ruimte voor discussie voor wie wil.

Aanmelden:
Stuur een mail naar kennislabomgevingswet@witteveenbos.com

Op 2 december vindt de eerstvolgende atelierdag van platform ISOR plaats, waar je leert van de praktijk, kennis en inspiratie opdoet en collega’s uit andere gemeenten en het Rijk ontmoet. Graag attendeer ik jullie hier op door middel van dit agendaverzoek, en nodig ik jullie van harte uit om aan te sluiten voor een interessante en inspirerende middag.

Praktisch:

Locatie: Het Nationaal Onderwijsmuseum

Burgemeester de Raadtsingel  97

3311 JG  Dordrecht

Programma:

12:00 uur Start inloop en netwerklunch

13:00 uur Start inhoudelijk programma

14:00 uur Deelsessies

16:30 uur Afsluiting en netwerkborrel

Inhoud
Stedelijk programmeren is het centrale thema van deze atelierdag. De gemeente Dordrecht neemt je mee in hun methodes in sessies over schakelen tussen tactisch programmeren, strategie en operatie én het werken met gebiedsmethodes (met nadruk op verbinding van fysiek en sociaal). Ook leer je in de deelsessie meer over de verbinding tussen City Deals en het platform ISOR. Daarnaast gaan we op interactieve wijze aan de slag met het jaarplan 2026 en wordt de ISOR transitieklok overgedragen van de gemeente Dordrecht aan Zwolle.

Aanmelden

Ben je er ook bij? Meld je dan nu aan via de website van Platform ISOR.

Praat mee over de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland-Oost!
Nederland is klein en de opgaven zijn groot, dus wat doen we met die schaarse ruimte? En hoe ziet een streekeigen ruimtelijke ontwikkeling van Gelderland en Overijssel eruit? 
 
In de eerste twee bijeenkomsten in Apeldoorn en Hackfort schreven we samen een toekomst verhaal voor Oost-Nederland (Pdf). Dat verhaal presenteerden we tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven. Dat verhaal kunnen we naast de visie van het Rijk in de Ontwerp Nota Ruimte leggen. En we kunnen er de boer mee op in Oost-Nederland.

Wat gaan we doen in Ede?

• We reflecteren op het toekomstverhaal, zoals het er ligt. Wat spreekt aan? Wat moet beter? Met wie willen we het delen?

• We bepalen de mogelijke strekking van een zienswijze op de Nota Ruimte vanuit het perspectief van Oost-NL.

• Tenslotte verkennen we mogelijke acties om de maatschappelijke dialoog over de toekomst van Oost-Nederland op weg naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 te voeren. 

Wij Maken Nederland

Wij Maken Nederland is een beweging van mensen die zich druk maken over de ruimtelijke ordening van Nederland. Wij Maken Nederland organiseert vier ruimtelijke dialogen, waarvan een in Oost-Nederland. 

Aanmelden

Ben jij als professional of op een andere manier betrokken bij de ruimtelijke ontwikkeling van (Oost-)Nederland? Meld je voor 20 november hier aan.

De EFL Stichting bestaat 50 jaar en dat vieren zeop donderdag 27 november 2025. Met vrienden, subsidieontvangers, (oud)bestuurders en andere betrokkenen die actief zijn op het gebied van stedenbouw, planologie en landschap.

Dagprogramma om 10.00 uur 

Receptie om 16.30 uur

Locatie: Kanaal 30, Utrecht

Dagprogramma:
Toekomstdag EFL Stichting: 10 x 10 - Zelf aan de slag! 
Wat zijn de urgente opgaven voor de komende 50 jaar? 10 uitdagers hebben 10 urgente vraagstukken geformuleerd. 10 diverse teams van ontwerpers, wetenschappers en beleidsmakers gaan op zoek naar oplossingen. Met behulp van ontwerp en verbeelding. Jij kunt één van de mensen zijn die gedurende deze dag met anderen aan de slag gaat. Dat belooft leuk, inspirerend en inhoudelijk uitdagend te worden. Meld je nog snel aan, want er zijn maar 100 plekken beschikbaar.  

Met welke uitdaging ga jij aan de slag tijdens de Toekomstdag van de EFL Stichting? Maak jouw keuze uit de volgende 10 urgente vraagstukken:

1. Help! Er komt water uit de kraan! - Hilde Blank, BVR Adviseurs Ruimtelijke Ontwikkeling

2. Thuisvoelen in 2075. - Maarten Hajer, Professor Urban Futures & Futuring van de Universiteit Utrecht

3. Hoe nu verder met Almere? - Maurits de Hoog, Stedenbouwkundige

4. Esthetiek van de gedeelde ruimte. - Catja Edens, Architectuurhistoricus

5. Rond de klok groen. - Samira Ibrahim, Platform Energiebewustzijn

6. Het landschap van 2075. - Zef Hemel, Abe Bonnemaleerstoel Rijksuniversiteit Groningen / TUDelft 

7. Stad als emancipatiemachine. - Michelle Provoost, Crimson Historians & Urbanists

8. Geen druppel eruit! - Mare de Wit, Toekomst-Ambassadeur Water en Klimaatadaptatie

9. MaakCampus Enschede Zuid. - Roelof Bleker, Burgemeester van Enschede

10. Een feministische planningstoekomst. - Caroline Newton, Associate Professor Spatial Planning and Strategy TU Delft

Receptie met lezing door Tessa Cramer
Aan het eind van de middag ontvangt EFL een breder publiek. Samen halen we de oogst op van de dag. Wouter Veldhuis (voorzitter EFL) houdt een hoopgevende feestrede en Tessa Cramer zorgt voor inhoudelijke verdieping met een inspirerende blik op de toekomst. Daarna is het tijd om bij te kletsen, elkaar op te zoeken en door te praten. 

Kom je naar het dagprogramma of de receptie? 
Je kunt je aanmelden voor het dagprogramma (maximaal 100 plekken) en een keuze maken met welke urgent vraagstuk jij aan de slag gaat of meld je aan voor de receptie vanaf 16.30 uur via de website van EFL.

Lunchlezing met Errik Buursink (MinVRO) en Eric van der Kooij (BNSP)

Locatie: Ministerie van Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening (Auditorium), Turfmarkt 147, Den Haag

Het ministerie van Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening (DGRO) en BNSP (Stedenbouwers en Planologen) nodigen je van harte uit voor een lunchlezing over de stand van de stedenbouw. Met meer dan 1,4 miljoen woningen (bron: Locatus) in stedenbouwkundige plannen heeft Nederland voldoende planvoorraad om de woningnood meer dan een boost te geven. Maar dat moet wel gebeuren met architectonische en ruimtelijke kwaliteit (MooiNL).

In het binnenkort te verschijnen boek #Stand van de Stedenbouw, een uitgave van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedenbouwkundigen en Planologen (BNSP) zijn meer dan 230 plannen gedocumenteerd als onderhanden werk. Het boek laat zien dat in heel Nederland, zowel binnen- als buitenstedelijk, wordt gewerkt aan het oplossen van de woningnood. Naast de documentatie van plannen bevat het boek ook bredere beschouwingen, waaronder een essay van Errik Buursink, waarin hij reflecteert op de (Ontwerp-) Nota Ruimte. Verder interviews, unieke handschriften, ontwerpcomponenten voor een goed plan en de 25 meest spraakmakende en iconische projecten van de afgelopen 25 jaar. Wat kunnen we leren van al deze plannen en kunnen we ruimtelijke kwaliteit borgen? En hoe kan dit boek een rol spelen bij de komende formatie?

Sprekers: Errik Buursink (VRO/Nota Ruimte & BNSP-bestuurslid) en Eric van der Kooij (BNSP-voorzitter).

Aanmelding is gesloten

Hoe bouwen we sneller én met meer kwaliteit?

Al honderd jaar zet Het Oversticht zich in voor kwaliteit in onze leefomgeving, van straat en wijk tot dorp, stad en landschap. De woningbouwopgave van vandaag vraagt om tempo, maar ook om zorg en samenhang. Alleen als we bouwen met oog voor de identiteit van plekken, ontstaat een leefomgeving waarin mensen zich thuis voelen.

Tijdens dit symposium verkennen we hoe we die kwaliteit vasthouden terwijl we de bouwopgave versnellen. Samen onderzoeken we hoe beleid, ontwerp en uitvoering elkaar kunnen versterken. Verwacht een inspirerende middag vol praktijkvoorbeelden, frisse inzichten en ruimte om met elkaar in gesprek te gaan.

Datum:             Donderdag 20 november 2025
Locatie:            Kulturhus Borne – Marktstraat 23, 7622 CP Borne
Tijden:              13.30 – 17.00 (inloop vanaf 13.00) met aansluitend een borrel

Met onder andere:

Jessica Hammarlund Bergmann – Stadsbouwmeester bij gemeente Enschede over ruimtelijke kwaliteit bij fabrieksmatige woningbouw en het belang van de context

John Lammers – Strategische verbinder bij Woningcorporatie Domijn over hoe woningcorporaties omgaan met de versnellingsopgave

Marjolein van Eig – Architect en eigenaar bij BureauVanEig over verdichting in bestaande wijken

Rik Onderdelinden – Programmateamleider Omgevingskwaliteit bij Het Oversticht over versnellen met kwaliteit in proces en beleid.

Aanmelden kan hier.

Woensdagavond 19 november organiseert Arcam (Architectuur Centrum Amsterdam) een bijzondere gespreksavond  waarin verschillende beslissers binnen Defensie in gesprek gaan over de verhoogde activiteit en nieuwe ruimteclaims vanuit het Ministerie van Defensie. Dit gesprek gaan ze aan met wethouders en vormgevers van het landschap van de toekomst. Hoe kan risico en veiligheid in maatschappelijke dialoog worden gebracht? Hoe stimuleer je maatschappelijke weerbaarheid? En hoe kunnen we daarover meepraten?

Praktische informatie

Woensdagavond 19 november, van 19:00 u tot 23:00 u.

Bij Werf 't Kromhout: Hoogte Kadijk 147, 1018 BJ Amsterdam

Gratis toegang, aanmelden kan via deze link.

De afgelopen jaren is er meer aandacht voor de rol van burgers/bewoners bij cultureel erfgoed in de leefomgeving. Hoe kunnen zij actor zijn – dat wil zeggen: desgewenst tot handelen komen – in het voortdurende proces van erfgoedmaken? Tijdens het Faro Podium willen we met elkaar van gedachten wisselen over hoe dit actorschap in de praktijk gestalte kan krijgen en kan worden verankerd in processen van beheer, behoud en ontwikkeling.

Mensen en gemeenschappen als actor?

Het Faro Podium geeft als eerste het woord aan een aantal erfgoedinitiatieven waarin het actorschap van mensen en erfgoedgemeenschappen op de een of andere manier een rol speelt. Dit zijn:

• Poelenburg Peldersveld: buurtdragers en buurtmakers

• Behoud en beheer van plekken van betekenis in de buurt

• Biografie van culturele ecosystemen

• Reizend leercircus: De impact van nieuw immaterieel erfgoed op de leefomgeving

• Samen denken en samen doen: een open ontwikkelproces bij herbestemming

• Inspiratieaanbod bouwrituelen

Over welk erfgoed hebben we het dan?  En hoe kunnen burgers/bewoners zeggenschap hebben bij wat we willen bewaren, doorontwikkelen of slopen? 

Daarna wordt in workshopvorm stilgestaan bij drie thema’s:

• erfgoed en een gelijkwaardige en wederkerige relatie tussen burgers en overheid

• erfgoed als gemeenschapskracht

• de zachte kant van erfgoed

Aanmelden

Via de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Webinar: Hoe krijg je bewoners mee in klimaatadaptatie

Sturen vanuit leefstijlen

Datum: Dinsdag 18 november 2025, 11.00 uur-12.00 uur

Locatie: Het is een online bijeenkomst

Voor wie: gemeenten, woningcorporaties, gebiedsontwikkelaars en iedereen die vakinhoudelijk betrokken is bij stedelijk beleid en gebiedsontwikkeling.

Kosten: Deelname aan dit webinar is gratis

Klimaatadaptatie en -mitigatie is een gezamenlijke opgave van rijk, waterschappen, corporaties en gemeenten. Gemeenten spelen daarin een sleutelrol: zij staan het dichtst bij bewoners en kunnen zorgen dat maatregelen voor klimaatadaptatie ook echt in de straat en in de tuin landen.

Of het nu gaat om het afkoppelen van regenwater, het vergroenen van wijken of het besparen van drinkwater: zonder betrokken inwoners blijft impact beperkt.

Maar hoe krijg je inwoners mee? Hoe zorg je dat ze zich mede verantwoordelijk voelen voor wateroverlast en droogte, zonder dat het alleen om bewustwording draait?

Tijdens dit webinar kijken we vanuit het perspectief van de bewoner. We verkennen wat mensen motiveert, welke leefstijlen en overtuigingen een rol spelen en hoe je daar als gemeente effectief op kunt inspelen.

Tijdens dit gratis webinar delen specialisten van MarketResponse, Stichting Steenbreek en het RIVM hun kennis over communicatie en gedrag.

Meld je aan en leer:

• Wat zes typen bewoners drijft en hoe zij omgaan met klimaatadaptie

• of -mitigatie;

• Hoe je doelgroepsegmentatie kunt toepassen om bewoners beter te bereiken;

• Hoe je verschillende bewoners het beste aanspreekt op het gebied van water, droogte en klimaatadaptatie, gebaseerd op hun 'waarden’;

• Hoe je gedragsverandering stimuleert bij thema’s als ontstenen en waterbesparing in het privé-domein, en acceptatie van ruimtelijke ingrepen in de directe leefomgeving, ook als dit ten koste gaat van bijvoorbeeld parkeren;

• Hoe deze kennis bijdraagt aan effectief gemeentelijk beleid rond klimaatadaptatie.

Klik hier om je aan te melden

Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma

Op dinsdag 18 november organiseren vakblad BT en TwynstraGudde het webinar ‘Maak ruimtelijk-economische ambities concreet met het omgevingsprogramma’. Met in de hoofdrol drie gemeenten die pionierden met het omgevingsprogramma.

Dat doen we onder andere met:

• Thematisch omgevingsprogramma werklocaties, gemeente Amersfoort – Beter benutten bestaande bedrijventerreinen, kantoorlocaties en overige werklocaties

• Omgevingsprogramma toekomstbestendige bedrijventerreinen, Gemeente Urk

• Gebiedsgericht omgevingsprogramma voor bedrijvenpark ‘De Boezem’, gemeente Pijnacker – vastleggen lange termijnvisie en maatregelen, mét ondernemers

Leer tijdens dit webinar:

• Welke soorten omgevingsprogramma’s er zijn (thematisch- of gebiedsgericht) en welk type zich het beste leent voor welk doel;

• De afweging maken of het omgevingsprogramma een geschikt instrument is om jou/jullie ruimtelijk-economische ambities verder invulling te geven;

• Hoe je bestaand beleid doorvertaalt naar een omgevingsprogramma, en wat de toegevoegde waarde is;

• Welk type maatregelen in een omgevingsprogramma kunnen worden opgenomen;

• Hoe je van een omgevingsprogramma tot programmatisch werken en uitvoering komt;

• En hoe een omgevingsprogramma de weg plaveit naar een algemeen bindende omgevingsplan.

Kosten: gratis
Voor wie: EZ-ambtenaren van gemeenten, provincies en rijk, medewerkers van ontwikkelings- en herstructureringsmaatschappijen en iedereen die bezig is met het realiseren van ruimtelijk-economische ambities;  
Deelnemen: Klik hier voor aanmelden

De 9e lezing in de serie: De Stad in Loods 6.

Jeroen Schilt en Kirsten Hannema:

De naoorlogse wijken, IJkpunt van beschaving

Jeroen Schilt zal vertellen over zijn fascinatie en waardering voor de naoorlogse stedenbouw en Kirsten Hannema (De Volkskrant) zal zijn betoog in een breder verband plaatsen. Jeroen heeft een lange carrière bij Monumentenzorg achter de rug en heeft een prikkelende titel voor zijn betoog gekozen. We vinden het belangrijk dat de beoordeling van deze wijken eens in een ander licht komt te staan. 

Loods6 verwelkomt u graag op donderdag 13 november vanaf 19.30 uur aan de KNSM-laan bij de middeningang van het Loods 6 gebouw.

Meld u zich wel even aan vóór 6 november via destadinloods6@gmail.com

Hoe werkt de Omgevingswet in de praktijk? Wat gaat goed, waar lopen we tegenaan – en wat kunnen we van elkaar leren?

Kom naar de Dag van de Omgevingswet en ontmoet professionals uit het hele land – van gemeenten, waterschappen, provincies, omgevingsdiensten, onderwijs en wetenschap tot adviesbureaus en bedrijven. Samen delen we praktijkervaringen, wisselen we inzichten uit en kijken we vooruit.

dinsdag 11 november 2025
11:30 - 17:00 uur
Congrescentrum Domstad
Koningsbergerstraat 9, Utrecht

Met bijdragen van:

• Sarah Ros – lid Evaluatiecommissie Omgevingswet

• Rogier van der Sande – voormalig voorzitter Unie van Waterschappen, dijkgraaf bij Hoogheemraadschap van Rijnland

Kies uit inspirerende deelsessies over o.a. het omgevingsplan, de omgevingsvisie, het programma en de koppeling met mer, woningbouwbeleid, samenwerken in het nieuwe stelsel, bodembescherming, energie in woonwijken, landelijk gebied, en de beleidscyclus van de Omgevingswet.

En natuurlijk: volop gelegenheid om te netwerken en de bedrijvenmarkt te bezoeken.

Ontmoet collega’s, deel jouw ervaringen en ga naar huis met nieuwe inzichten voor de uitvoering van de Omgevingswet.

Kosten:

€ 345,-- Reguliere deelnemer
€ 245,-- VVM-lid of via samenwerkingspartner 1
€ 165,-- Young professional introducé 2
€ 125,-- VVM Young 
gratis       Studentlid (voltijd)

Aanmelden

Aanmelden kan via de website van VVM.

Op 𝘃𝗿𝗶𝗷𝗱𝗮𝗴 𝟳 𝗻𝗼𝘃𝗲𝗺𝗯𝗲𝗿 duiken we samen met jonge vakgenoten in de Ontwerp-Nota Ruimte: we lezen, bevragen, bespreken en reflecteren op de keuzes die hierin worden gemaakt. De reacties bundelen we in een document én presentatie die we op 12 december op de Faculty of Architecture and the Built Environment, TU Delft zullen presenteren aan Directeur Generaal Ruimtelijke Ordening Marjolein Jansen, inhoudelijk coördinator Nota Ruimte Errik Buursink, een panel van wetenschappers, samengesteld door Peter Pelzer en Tess Broekmans, en een breed publiek van studenten, docenten en praktijkprofessionals.

Een kans om inhoudelijk de diepte in te gaan, invloed te hebben op de Nota én nieuwe mensen uit het vak te ontmoeten.

Wil je erbij zijn? Meld je nog aan via dit formulier! (vol is vol)

𝗟𝗲𝗲𝘀𝗰𝗹𝘂𝗯 𝗡𝗼𝘁𝗮 𝗥𝘂𝗶𝗺𝘁𝗲
Datum: vrijdag 7 november 2024
Tijd: 16.00 – 18.30 uur
Locatie: Het Nieuwe Instituut, Rotterdam - met dank aan Tijn van de Wijdeven

De sleutel tot het stikstofslot en de versnelling van woningbouw? Dat bespreken we tijdens het 5e A tot Z-debat van Arcam (Architectuur Centrum Amsterdam) en Babel (Zaans Architectuur Platform) op maandag 3 november. 

Het jaarlijkse A tot Z debat over de ontwikkelingen in de regio Amsterdam tot Zaanstad richt zich dit jaar op een cruciale vraag: kunnen investeringen in het beheer van veenweidegebieden de oplossing zijn om stikstofsloten te openen en hiermee de woningbouw te versnellen? Investeren in het beheer van veenweidegebieden kan zo potentieel een uitkomst bieden voor zowel natuurverbetering als voor woningbouw. 
Komen jullie ook meepraten over hoe natuur- en stadsontwikkeling elkaar kunnen versterken? Wij hopen jullie te verwelkomen bij Growy.

Praktische informatie

Maandagavond 3 november, van 19:30 u tot 21:30 u.

Bij Growy: Ankerweg 18, 1041 AT Amsterdam

Gratis toegang, aanmelden kan via deze link.

De afgelopen maanden is Platform Ontwerp NL, de samenwerking tussen zeven vakverenigingen voor de ontwerpende disciplines, druk bezig geweest met het project Ontwerpen aan de Toekomst-Leren van het Veld. Dit project, dat tot stand is gekomen vanuit een subsidie van het ministerie van VRO, heeft tot doel lessen te trekken uit de methodiek ontwerpend onderzoek van de afgelopen 10 jaar, op alle schaalniveaus en vanuit alle verschillende hoeken van de ontwerpwereld.  

Er zijn voor dit project inmiddels meer dan 120 verschillende ontwerpend onderzoeken ingezonden door grote en kleine ontwerpbureaus, lokale architectuurcentra en zelfstandige (landschaps)architecten. Uit deze brede waaier van ontwerpprojecten hebben we 50 onderzoeken geselecteerd waar we onze analyse op gaan baseren. Deze 50 onderzoeken vertellen samen een kansrijk verhaal over de toekomst van Nederland en bieden inzichten in en de betekenis en potentie van de methode ontwerpend onderzoek. 

De band tussen de wetenschap en de ontwerpwereld komt in ontwerpend onderzoek samen. Om onze tussentijdse bevindingen te presenteren en te bespreken organiseren wij voor ontwerpers en kennisinstellingen op 16 oktober een kennismiddag van 13.00-16.30 in het Nieuwe Instituut. We nodigen je van harte uit hierbij te zijn en mee te denken met de eerste rode lijnen uit de analyse! 

Programma   
   
13:00     Welkom, introductie project en context    
13:20   Keynote vanuit het onderzoeksveld ‘Ontwerpend onderzoek ver weg en dichtbij’, met o.a. Sophie Leemans, onderzoeker KU Leuven.  

14:00    Presentatie en gesprek met de zaal over de eerste rode lijnen uit de longlist van inzendingen voor Leren van het veld, en de reeds gehouden verdiepende interviews.  
15:00    Pauze   
15.30   Gemodereerd gesprek met verschillende ontwerpers en wetenschappers aan de hand van de volgende thema’s:  
‍  
Landbouw en natuur    
Twee casussen dienen als opstap voor het gesprek tussen ontwerp en wetenschap.  
Wat gebeurt er op dit thema? Wat is de opdracht aan Nederland? Hoe draagt ontwerpend onderzoek bij aan het vinden van oplossingen? Hoe kunnen ontwerp en wetenschap samenwerken?   

Vergezicht    
Gesprek met betrokkenen bij drie casussen die naar Nederland op de lange termijn kijken. Hoe kunnen we vergezichten gebruiken om vanuit ontwerp en wetenschap de beleidsvorming en de concrete ruimtelijke ontwikkeling in het hier en nu te beïnvloeden? Met o.a. Kersten Nabilek, Planbureau voor de Leefomgeving.  

Verstedelijking en mobiliteit   
Aan de hand van twee casussen die de toekomst van de verdichtte stad en bijbehorende mobiliteitssystemen laten zien, voeren we het gesprek met Hoogleraar Urban Design Tess Broekmans en ontwerpers.  

16.30 Afsluiting en borrel, ontmoeting en uitwisseling tussen ontwerpers en onderzoekers.  
17:30 Einde   

De deelname is gratis maar aanmelden is verplicht via de volgende link.  Meer informatie over het project vind je hier.

We hopen jullie in grote getalen te mogen ontvangen in het Nieuwe Instituut in Rotterdam en kijken uit naar een inhoudelijk gesprek met elkaar! 

Op maandag 6 oktober organiseert Straatbeeld samen met de gemeente Tilburg een excursie naar het nieuwe Stadsforum. Ontwerper Bas van der Vinne van ZUS en gebiedsmanager Bart van Dalen van de gemeente nemen je mee in én langs de gemaakte keuzes rond de radicale herinrichting van het stadscentrum, waarvan het Stadsforum als eerste mijlpaal afgelopen najaar in gebruik is. Wil je mee, meld je dan snel aan want er is er beperkt plek beschikbaar.

Wat ging vooraf? In korte tijd heeft de binnenstad van Tilburg een metamorfose ondergaan. Met een grote doorbraak is een compact winkelrondje gemaakt. Ondertussen zijn rond de binnenstad de Spoorzone, de Piushaven en het creatieve Veemarktkwartier ontwikkeld. In totaal worden in en rond de binnenstad 4500 woningen gebouwd. De binnenstad van Tilburg groeit en de oude Cityring met twee banen asfalt lag in de weg.

Om de binnenstad bereikbaar te houden voor wie er echt moet zijn, is de Parkring ontwikkeld. Door ingrepen is het autoverkeer terug van 18.000 naar 9.000 voertuigen per dag en ontstaat ruimt voor een groene stadsboulevard met één rijbaan. Het eerste deel van de Parkring dat is aangelegd is het Stadsforum; een groot stadsplein waar de voetganger en de fietser nu domineert. Het is een shared space geworden waar – vrij naar het Forum Romanum in Rome – alle publieke gebouwen van de stad rondom het plein hun plek hebben. En waar met de markt en de bekende Tilburgse kermis belangrijke evenementen hun plek vinden.

Op maandagmiddag 6 oktober ben je van harte uitgenodigd om dit zelf te aanschouwen en de ins en outs over deze herinrichting te vernemen. We trappen die middag af in de Jacques de Leeuwzaal in de schouwburg aan het Stadsforum, met twee presentaties (van Bart van Dalen en Bas van der Vinne). Vervolgens nemen Bart en Bas de aanwezigen in twee groepen mee naar buiten om de praktijk te aanschouwen. Bas neemt een deel van de groep mee over het Stadsforum, Bart loopt een route langs de verblijfsplekken in het omliggende winkelgebied. Na drie kwartier wisselen de groepen voor de tweede ronde.

Wil je hierbij zijn? Meld je dan hieronder aan. We starten met een inloop vanaf 13.30 uur en zijn rond 16.00 uur klaar. De kosten bedragen zijn 49,95. 

Aanmelden kan via deze link!

Na het succes van 2024 organiseert SFA ook in 2025 hét event over duurzame inzetbaarheid voor iedereen in de architectenbranche. Een inspirerend programma met een scherp debat, praktische workshops en ontmoetingen die je verder brengen in jouw werk of bedrijf. Ontdek onder meer hoe AI de architectenbranche verandert en wat dat voor jou betekent.

Woensdag 24 september 2025
Mauritskazerne in Ede
tijdstip: 14-21 uur

Deelname is kosteloos

• Laat je inspireren door Katja Staartjes – bergbeklimmer, spreker en psycholoog, over veerkracht, teamwork en leiderschap. 

• Verdiep je in AI, mentale fitheid en de toekomst van werk – kies twee workshops uit zes actuele thema’s. 

• Verdien 4 uur bij- en nascholing voor het Architectenregister – met een middag vol professionele ontwikkeling. 

• Draag bij aan een toekomstbestendige sector – met inzichten over duurzame inzetbaarheid, innovatie en zachte waarden in architectuur. 

• Kosteloos dankzij subsidie van SZW – je betaalt niets, maar het aantal plaatsen is beperkt. Meld je snel aan! 

BEKIJK HIER HET HELE PROGRAMMA EN MELD JE AAN

Conferentie De kunst van het steden bouwen

Terug naar de menselijke maat

Hoe bouwen wij vandaag de stad van morgen?

Ter gelegenheid van het 750-jarige bestaan van Amsterdam organiseert de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) samen met het International Network for Traditional Building, Architecture and Urbanism (INTBAU) een internationale conferentie over de historische stad als inspiratiebron voor vernieuwing in de stedenbouw.

Waar vroeger met behulp van grote plannen - de Grachtengordel, Plan Zuid of het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) - een gestructureerde en humane omgeving tot stand is gekomen, ontstaat nu een bonte lappendeken van los van elkaar staande gebouwen. In de snel groeiende woonwijken van Amsterdam-Noord bijvoorbeeld dreigt de stad haar samenhang te verliezen en iets vergelijkbaars zien we momenteel overal elders in Nederland. De nieuwe wijken volgen het wegenpatroon van de voormalige haventerreinen en worden kavelgewijs ontwikkeld. Het havenlandschap is nooit als verblijfsruimte bedoeld; de plattegrond hiervan levert niet vanzelf een prettige stadswijk op. Maar ook de stedenbouwkundige regie is minimaal. De kwaliteit van de gebouwen en openbare ruimte staat op gespannen voet met privacywensen, duurzaam materiaalgebruik en wooncomfort.

Is dit de onvermijdelijke uitkomst van onze tijd of kunnen we in dit opzicht iets leren van de 'Europese stad'?

Onder de titel De kunst van steden bouwen - terug naar de menselijke maat bespreken architecten, architectuurcritici en stedenbouwkundigen de kwaliteit en richting van de huidige stadsontwikkeling. Architect Hans van der Heijden heeft hiervoor uit heel Europa ontwerpers en onderzoekers uitgenodigd. Twee internationaal vermaarde keynote-sprekers presenteren een alternatief: Aan de hand van zijn uitgebreide studie naar de traditie van de Europese stad vertelt de Milanese architect prof. Vittorio Magnago Lampugnani over zijn stedenbouwkundige ontwerppraktijk. De Londense architect Stephen Taylor legt het accent juist op de architectuur waarin hij in zijn onderzoek, onderwijs en ontwerppraktijk aansluiting zoekt bij historische stadsbeelden.

Na hun lezingen gaan zij in gesprek met vakgenoten en nieuwe stemmen uit binnen- en buitenland.

De conferentie vindt plaats op donderdag 18 september in de Keizersgrachtkerk, Keizersgracht 566, Amsterdam. De voertaal is Engels.

Voor meer informatie en het programma zie hier.

Locatie: Jollemanhof 14, 1019 GW Amsterdam

We nodigen graag onze leden & collega’s van NVTL, BNI en BNA uit voor een informele netwerkbijeenkomst op donderdag 14 augustus in Amsterdam. Tijdens deze middag ontvangen wij u in ons gezamenlijke kantoor op de 4e verdieping aan het IJ, met uitzicht op de intocht van SAIL Amsterdam.

Deze bijeenkomst biedt een mooie gelegenheid om bij te praten met vakgenoten uit de ruimtelijke ordening, stedenbouw en aanverwante disciplines, en om nieuwe verbindingen te leggen binnen het werkveld. Het thema van deze jubileum editie van Sail is dan ook United by Waves.

Vanwege de beperkte capaciteit vragen wij u zich uiterlijk 1 augustus aan te melden via een mail naar secretariaat@bnsp.nl. Voor een goed gevulde koelkast en een gastvrije ontvangst wordt uiteraard gezorgd.

Wij hopen u op deze zomerse middag te mogen begroeten.

Op donderdag 3 juli 2025 vindt de volgende editie van de Dag van de Ontwerpkracht plaats. Dit jaarlijkse evenement wordt georganiseerd door de vakverenigingen die samenwerken in Platform Ontwerp NL. Het thema van deze Dag van de Ontwerpkracht is ‘Verbonden en verweven’.
Dit thema gaat over de complexiteit van ruimtelijke vraagstukken en oplossingen, over het feit dat systemen en netwerken met elkaar verbonden zijn; over denken door de schalen heen; over sociale verbondenheid van mensen met hun omgeving, maar ook verbondenheid met de politiek en de economie.

We nodigen je van harte uit om op de Dag van de Ontwerpkracht samen met ons te verkennen wat de rol van ontwerp is in het leggen van verbindingen tussen mensen, systemen en ruimtelijke vraagstukken.

Het programma krijgt inmiddels steeds meer vorm. Een tipje van de sluier.

Vitruviuslezing
We starten de dag met de Vitruviuslezing. Deze lezing wordt jaarlijks georganiseerd door Mooi Nederland (Ministerie van VRO) en dient als voeding voor een continue dialoog over ruimtelijke kwaliteit en kwaliteit van de leefomgeving. De Vitruviuslezing wordt dit jaar uitgesproken door de nieuwe Rijksadviseurs voor de Fysieke Leefomgeving: Thijs van Spaandonk en Noël van Dooren.

Masterclasses
Net als voorgaande edities hebben we weer twee rondes van elk acht masterclasses waaruit je kunt kiezen. De onderwerpen zijn divers en beslaan verschillende schaalniveaus en thema’s, maar volgen wel steeds eenzelfde rode draad: verbinden en verweven. Over een paar weken zetten we het volledige programma online. Nu alvast een greep uit de onderwerpen.

• Woningbouw in de bestaande stad: Hoewel buitenstedelijk bouwen initieel goedkoper lijkt is binnenstedelijk bouwen op lange termijn goedkoper en levert dit een hogere maatschappelijke meerwaarde op. Hoe maak je beter, efficiënter en slimmer gebruik van de ruimte(s) die we al hebben?

• Fluïde Grenzen: “Het Nieuwe Samenleven” gaat om “fluïde grenzen”. We zoomen in vanuit een stedelijke ‘onze plek’ naar de individuele beleving ‘mijn plek’. Wat is de verbinding tussen de straat en woonkamer, en hoe hangt deze beleving af van een culturele achtergrond, maar ook hoe je fysiek woont en werkt, en of je kon en kan spelen als kind bijvoorbeeld? We kijken naar verleden, heden en toekomst aan de hand van drie Haagse wijken.

• Stand van de Stedenbouw: In het Lagerhuisdebat over de ‘Stand van de Stedenbouw’ gaan we in op wat een plan een goed plan maakt en hoe we van elkaar kunnen leren in grootschalige gebiedsontwikkelingen voor zowel binnenstedelijke als buitenstedelijke locaties. Welke factoren zijn in welke type plannen doorslaggevend? Bestaat er nog zoiets als universele waarden of is alles locatiespecifiek en hoe kunnen we vanuit de cross overs van verschillende disciplines van elkaar leren?

• Onze plek – de cultuur van de leefomgeving: In het project ‘Onze plek’ zijn groepen bewoners door het hele land actief betrokken bij het inventariseren van de culturele humuslaag van de plekken waar zij leven. Dit leverde kennis op over mogelijkheden deze mensen een stem tegeven in de ruimtelijke transities waar wij voor staan. In deze masterclass komen enkele voorbeelden aan bod.

• Ontwerpers van de 22ste eeuw: De 22e eeuw begint nu, aldus het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs. Vanuit alle kanten wordt er om ontwerpkracht gevraagd om een duurzame, robuuste en adaptieve toekomst te ontwerpen. Maar hoe ziet de ontwerpsector er zelf uit in die toekomst? Als jonge generatie willen wij aan de hand van dialoog (een ‘ontwerp-burgerberaad’) onze positie en waarde in kaart brengen en een helder geluid geven als de stem van de 22e eeuw. Deze masterclass wordt georganiseerd door de jongerenafdelingen.

• Ontwerpkracht op de bestuurlijke tafels: Slotmanifestatie van de Community of Practice ‘Ontwerpkracht op de bestuurlijke tafels’. De CoP analyseerde de afgelopen maanden negen afgeronde ontwerpend onderzoeksprojecten en voerde 360 graden interviews met de betrokken ontwerpers, beleidsmedewerkers en bestuurders. In deze masterclass staan de geleerde lessen centraal. En hoe nu verder?

• Transformatorhuisjes en tussenstations in de openbare ruimte: De verzwaring van het energienetwerk heeft een enorme impact op de ruimte. Er moeten veel bouwwerken als transformatorhuisjes en tussenstations bijkomen, en daarvoor wordt vooral naar de openbare ruimte gekeken. Hoe krijg je die goed ingepast?  Het is een technische opgave die gebiedsgerichte oplossingen vraagt en koppeling met andere opgaven. En wie doet wat?

• Nieuwe bouwcultuur – natuur in de stad: Groene ambities voor de gebouwde omgeving zijn er vaak genoeg, maar om die te verwezenlijken, is er nog wel wat nodig. Zijn groennormen, zoals de 3-30-300 regel, het antwoord? Begint het van onderop? Of vraagt het samenleven met natuur in de stad een compleet andere houding? Hoe kunnen we (grote en kleine) stappen zetten naar een werkelijk natuurinclusieve gebouwde omgeving. In deze masterclass laten we voorbeelden zien en gaan in gesprek.

Daarnaast zijn er masterclasses over bouwen tegen eenzaamheid, goed opdrachtgeverschap, de gezonde en toekomstbestendige stad, Nevelstad vs. Netwerkstad, industrieel bouwen met kwaliteit, etc.

Den Haag als gaststad
Den Haag is de gaststad van dit jaar. De gemeente organiseert twee masterclasses en excursies en laat daarin zien hoe ontwerp wordt ingezet om goede ontwikkelingen in gang te zetten.

Excursies
De Dag van de Ontwerpkracht wordt gehouden in het Postilion hotel en convention centre vlakbij station Den Haag Hollands Spoor. We zitten daarmee midden in interessante oude en nieuwe ontwikkellocaties. Denk aan de Schilderswijk waar oude (sociale) structuren met retrospectieve spijt zijn afgebroken om tot een wijk met “allure” te komen, maar ook Binckhaven, Trekvlietzone, Mercurius Kwartieren Noord-West. Genoeg te zien en te vertellen! Fotograaf Theo Baart neemt je mee door Den Haag Zuidwest en brengt ruimtelijk-sociale opgaven en kansen in beeld aan de hand van concrete plekken.

Netwerken
Naast alle lezingen, excursies en masterclasses is er voldoende ruimte om elkaar te ontmoeten en te netwerken, tijdens de lunch en de afsluitende borrel.

Voor ontwerpers en niet-ontwerpers
Last but not least: de Dag van de Ontwerpkracht gaat over ontwerp, maar is niet alleen voor ontwerpers. We nodigen expliciet ook niet-ontwerpers uit om te ontdekken wat ontwerp en een ontwerpende aanpak kan brengen.

Op 11 juni organiseren we het 5e debat over de #StandvandeStedenbouw over Lange lijnen, continuiteit en onvoorspelbaarheid in stedelijke plannen. De salon is onderdeel van Rotterdam Architectuur Maand vindt plaats in het festival hart op Schiehaven 17 en begint om 19:30. Voor de ALV verzamelen we om 17:45 bij Schiehaven 17 om vervolgens naar de Kroon te lopen waar de ALV plaatsvindt.

Als casus dienen Rotterdam Rijnhaven en Amsterdam Zuidas. Twee langjarige gebiedsontwikkelingen die al menig crisis hebben doorleefd en zichzelf steeds weer opnieuw hebben moeten uitvinden. Wat is de essentie van de lange adem van een plan? Welke rol speelt de stedenbouwkundige hierin en bovenal welke lessen kunnen we van elkaar leren?

010 v.s. 020 met Mattijs van Ruijven en Ton Schaap!

Mattijs van Ruijven

Mattijs van Ruijven is hoofd stedenbouwkundige bij de gemeente Rotterdam en speelt een centrale rol in de ruimtelijke ontwikkeling van de stad. Hij is betrokken bij diverse strategische projecten die gericht zijn op het verbeteren van de leefbaarheid, het stimuleren van stedelijke groei en het versterken van de identiteit van Rotterdam.

Ton Schaap 

Ton Schaap (Almelo 1952) werkte van 1983 tot 2022 als stedenbouwkundige voor de dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam. Vanaf 2013 heeft hij de visie op de Zuidas herzien n.a.v. de overeenkomst met het Rijk: de sporen verhoogd tussen tunnels voor het autoverkeer.

Voorafgaand hieraan hebben we onze ALV (Algemene Ledenvergadering). Van 18.00 tot 19.00.
Tevens geven we een sneak-preview van het boek #StandvandeStedenbouw. We zijn er bijna!
Benodigde stukken voor de ALV zijn via deze knop te downloaden.

Op donderdag 5 juni organiseert Jong BNSP een bureaubezoek bij ECHO in Rotterdam. Hier zullen wij zien hoe zij dagelijks aan stedenbouwkundige en landschappelijke projecten werken, maken wij een wandeling door gebiedsontwikkeling ZOHO en sluiten we de dag af met een borrel!

Datum: Donderdag 5 juni 2025
Tijd: 16:00 - 18:00 uur eindigend met borrel
Plaats: Vijverhofstraat 47, Rotterdam

Inschrijven kan hier.

Op 14 mei is het weer tijd voor het jaarlijkse symposium over erfgoed en de omgevingswet: Samen Slimmer. Hier komen ambtenaren erfgoed, ruimtelijke ordening, vergunningen, stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en planologen bij elkaar voor een inspirerend én praktisch programma. Het thema van deze editie is ‘Succesvol samenwerken onder de Omgevingswet’.

Gedeputeerde Beemsterboer zal de bijeenkomst om 13:00 openen.

Succesvol samenwerken onder de Omgevingswet

We werken nu al een tijdje met de Omgevingswet. Samen integreren we de ambities voor erfgoed in het beleid voor de fysieke leefomgeving. We willen erfgoed vervlechten in de instrumenten van de Omgevingswet. Hoe gaat dat nu in de praktijk? Het is tijd om te reflecteren waar we nu staan en tips met elkaar te delen

Programma

12.30 – 13.00 uur Inloop met koffie en thee
13.00 – 13.30 uur Welkom door Gedeputeerde Beemsterboer (provincie Noord-Holland) en Kim Zweerink (Steunpunt Cultureel Erfgoed)
13.30 – 14.45 uur Keynote door prof. dr. ir. Joks Janssen: “Vooruit via vroeger: Het verleden als inspiratiebron voor de wederombouw van het platteland”
14.45 – 16.45 uur Werksessies
16.45 – 18.00 uur Afsluiting en borrel

Meer informatie en aanmelden kan hier!